Optimalisatie en belasting aftrek verplichte pensioenpremie voor ondernemers
Soms ben je als ondernemer verplicht om pensioenpremie af te dragen bij een pensioenfonds. Dit wordt gedaan bij bepaalde beroeps- en bedrijfstakpensioenfonds. Bij de ZZP-ers in een verplicht bedrijfstakpensioenfonds gaat het dan onder andere om de schilders, natuursteenbewerkers en zelfstandigen in de afbouw waaronder stukadoors. Bij de zelfstandige beroepsbeoefenaars gaat het dan onder andere om de huisartsen, fysiotherapeuten, apothekers en notarissen.
Aan het pensioenfonds wordt door de ondernemer die deelneemt zelf premie betaald. Maar hoe deze premie fiscaal behandeld wordt is vaak onduidelijk. En kun je hierin nog optimaliseren?
Van belang is om onderscheid te maken tussen de rechtsvorm die je als ondernemer hebt. In deze bijdrage gaan we in op de situatie dat je ondernemer bent met als rechtsvorm een eenmanszaak (ZZP) of als vennoot in een VOF.
Lees ook onze bijdrage hoe het zit als DGA.
Aftrekbaarheid verplichte pensioen premie ondernemer
Als ondernemer zijn de premies voor het verplicht deelnemen aan een beroeps- of bedrijfstakpensioenfonds aftrekbaar als zakelijke kosten. Het verlaagt dus de winst, waarover inkomstenbelasting wordt afgedragen. Voor deze aftrekbaarheid geldt wel een beperking bij de belastingdienst. De pensioenopbouw mag niet hoger zijn dan het fiscale maximum bij pensioenopbouw in een dienstbetrekking (1,875% van het pensioengevend inkomen volgens het middelloonstelsel verminderd met de AOW-inbouw).
Aftrekbaarheid aanvullende vrijwillige pensioen premie ondernemer
Soms is er de mogelijkheid om vrijwillig extra premies af te dragen. Deze vrijwillige premies zijn ook aftrekbaar. Ook hier gelden weer regels voor. Deze betaalde premies zijn aftrekbaar voor zover het maximale pensioengevend inkomen nog niet is bereikt. De aftrekbare vrijwillige premies bedragen maximaal 1/3 van de verplichte premies.
Verplichting tot afdracht van pensioenpremies
De verplichting tot afdracht van pensioenpremies aan een pensioenfonds vloeit niet voort uit belastingwetgeving. Het is geregeld in andere wetgeving:
- De wet verplichte beroepspensioenregeling
- De wet op het notarisambt
- De wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000
Dit artikel beperkt zich tot ondernemers die op basis van deze wetgeving verplicht zijn om pensioenpremies aan het beroepspensioenfonds of bedrijfstakpensioenfonds af te dragen.
Fiscale optimalisatie
De wet laat de ondernemer in dit geval geen keuze. Het aftrekken van de pensioenpremie in de winst is verplicht. Oneerlijk vinden wij overigens.
Optimalisatie (vrijwillige) pensioenpremie
In zoverre de ondernemer de mogelijkheid heeft om vrijwillig meer premie te betalen en pensioen op te bouwen kan deze keuze voor- of nadelig uitpakken. Als vuistregel kan worden gehanteerd dat pensioenpremies voor jongere ondernemers relatief (veel te) duur zijn ten opzichte wat ze opbrengen, terwijl het voor oudere ondernemers juist meer kan opleveren. Het gaat vaak om véél geld. Ook kan een dekking op nabestaandenpensioen of arbeidsongeschiktheidspensioen een reden zijn om wél extra bij het pensioenfonds te sparen als de gezondheid van de ondernemer lastig in privé te verzekeren is.
Noot:. De effecten van het pensioenakkoord 2019/2020 zijn op het moment van schrijven nog niet beoordeeld.
Voorbeeld fysio
Een fysiotherapeut (ondernemer) bouwt verplicht pensioen op en draagt daartoe premie af bij het pensioenfonds die afhankelijk zijn van de winst drie jaar geleden. De verplichte pensioenpremie is aftrekbaar van de winst van de eenmanszaak of VOF. Vrijwillige extra premieafdracht bij het pensioenfonds is mogelijk. De verplichte bijdrage leidt bij fysio’s maar tot een klein pensioentje. Dat betekent dat het vaak wenselijk is om zelf te zorgen voor extra pensioen. De oudere ondernemer zal eerder overwegen dit te doen bij het pensioenfonds. De jongere ondernemer kan veelal meer resultaat bereiken als dit zelf in privé gedaan wordt (lijfrente).
Voorbeeld stukadoor
Voor een stukadoor is aansluiting bij het pensioenfonds voor de bouw (BPF Bouw) verplicht. De premie is afhankelijk van de winst, die zelf halfjaarlijks moet worden opgegeven. Het pensioenfonds geeft op basis van de verplichtstelling, maar wel praktijk enige ruimte hoe die opgave van de winst werkt. Daardoor kunnen de voor- of nadelen van vrijwillige premie benut worden.